تأثیر روزه در ماه مبارک رمضان بر جسم و روح: روزه، پیام آور امنیّت فیزیولوژیک و سایکولوژیک

زمینه یَا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (آیۀ شریفه183، سورۀ مبارکۀ بقره)، ای کسانی که ایمان آورده‏اید روزه بر شما مقرر شده است همان گونه که بر کسانی که پیش از شما مقرر شده بود باشد که پرهیزگاری کنید. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند: «صومّوا تَصِحّوا؛ روزه بگیرید تا تندرست باشید». روزه داری اسلامی شیوه ای خاص و بدیع در جهت برنامه ریزی صحیح برای سلامت روح و جسم فرد روزه دار است. روزه داری یک ماهه آن هم در ماه مبارک رمضان الگویی خاص در طول دوازده ماهۀ زندگی فردی است که می تواند روزه دار را در طول سال بیمة سلامتی کند، چرا که تحقیقات و گزارش ها نشان می دهند که ساعت بیولوژیک مغز ما نیاز به تنظیم سالانه دارد. طبق دستور قرآن کریم و سنت پیامبر اعظم ساعت مغزی باید در این ماه تنظیم شود، چرا که در این ماه درهای رحمت خداوندی به روی بندگان باز و پیاده کردن الگوی زمانی ای خاص می تواند موجب هماهنگی ساختار فیزیولوژیک، سایکولوژیک بدن شود. لذا با امر روزه داری ساعت بیولوژیک مغز تنظیم و انرژی حاصل از آن یازده ماه سال چراغ سلامتی روح وجسم روزه دار را روشن می کند. شواهد گزارشات دهۀ اخیر نشان می دهد که تغییر شیوۀ زندگی بیمار می تواند موجب سرعت بخشیدن در سیر درمانی او گردد. نتایج روزه داری به شیوۀ اسلامی شاید در کلیه ادیان نباشد ولی اصل روزه داری در همۀ ادیان وجود دارد که بیانگر شیوه مستند بر فطرت آدمی ست. نتایج این بررسی نشان می دهد که روزه داری با شیوۀ اسلامی می تواند بهترین الگو در برقراری سلامت جسم و آرامش در روزه دار گردد و خود کاهش جرائم و تخلفات در این ماه ناشی از آرامشی ست که طبیعتاً با برقراری یک هموستاز تعدیل شده در بنیان فیزیولوژی و سایکولوژیک بدن است. نتیجه گیری نظم و ترتیب داشتن در کلیه امورات فردی و اجتماعی، می تواند نقش بسیار مهمی را در برقراری هموستاز قوی در سیستم های فیزیولوژِیک بدن بازی نماید. این روند ثبات یا هموستاز در فرآیندهای فیزیولوژیک بدن کمک می نماید تا با بروز و وقوع هر مشکلی این ثبات و هموستاز بهم نریزد و شرایط پاتولوژیک نتواند به راحتی جایگزین ثبات فیزیولوژیک بدن گشته و در نتیجه بیماری رخ نخواهد داد. برقراری نظم در رهایش نوروترانسمیترهای مغزی، ترشح هورمون ها، فرآیندهای متابولیک بدن از مهمترین دستاوردهای روزه داری اسلامی ست که ارمغان آن سلامتی جسم و روح آدمی ست.